De eerste houten versterking werd hier vermoedelijk al rond het jaar 1100 gebouwd. In 1254 vermaakte Hendrik van Voorne de heerlijkheid ‘Heenvliet’ aan zijn broer Hugo, die zich als eerste ‘heer van Heenvliet’ mocht noemen. Deze bouwde hier een kasteel in steen.
In oorspronkelijke staat is het gebouw te beschouwen als een versterkt eengezinshuis. Met nog een aantal verdedigingswerken in de omgeving was het destijds een vesting van betekenis. Er wordt nog wel eens gesproken over het kasteel van Heenvliet.
Het slot werd gebouwd in een waterrijk gebied op de grens van waterwegen en culturen, de grens van Holland en Vlaardingen.
De buiten- en binnengracht zijn deels nog aanwezig. Een deel van de binnengracht werd gebruikt voor het storten van allerlei vuil en afval. Op de hierdoor van lieverlee verkregen landaanwinst verrezen huisjes voor personeel of burgers die zich zo veiliger voelden dichtbij het slot. De restanten hiervan zijn nog zichtbaar aanwezig.
In de begaanbare noordoost toren bevinden zich schiet sleuven, gericht op het brede water van de Bernisse, uitlopend in de wijde Maasmond. Van oorlogshandelingen in dit gebied is niets bekend. In de poort bevindt zich een sleuf waardoor een valdeur van boven af kon worden neergelaten. Er moet ooit van een ophaalbrug sprake zijn geweest.
Nadat het in de Tachtigjarige Oorlog in 1572 door de watergeuzen was vernield werd het slot niet meer hersteld, de kelders van de imposante ruïne bleven echter nog meer dan een eeuw in gebruik als gevangenis. Volgens sommigen heeft, voor de ruïnering van het kasteel, de van ketterij beschuldigde Heenvlietse pastoor Merula hier een tijdje gevangen gezeten.
Tussen Geervliet (Putten) en Heenvliet (voorne) werd tot 1636 een aantal roei- en zeil veerdiensten onderhouden. Daarna verzandde de Bernisse en werd een brugverbinding met tol tot stand gebracht.
Bron: stichting Stede en Vrye Heerlykheyt (2004)
Recente reacties